Ik heb het woordje ‘echt’ met een reden toegevoegd aan de zin hierboven. Als je lekker ligt, je comfortabel voelt, het gevoel hebt dat slaap dichtbij is en absoluut geen zin hebt om je bed te verlaten, moet je vooral blijven liggen en niks gaan forceren. Het is anders als je echt ‘vastloopt’. Je voelt je steeds wakkerder worden, de gedachten razen door je hoofd, de frustratie slaat toe, je ligt niet lekker en je voelt je hart bonzen. In dit soort gevallen is het bed tijdelijk verlaten veruit de beste optie.
Het zorgt er aan de ene kant voor dat je uiteindelijk sneller weer in slaap valt. De slaperigheid komt vaak vanzelf terug als je een tijdje in een andere omgeving bent, waarbij je gedachten zich op iets anders focussen dan ‘moeten slapen’. Aan de andere kant voorkomt het dat je je bed en slaapkamer onnodig gaat associeren met negatieve emoties en ‘wakker liggen’. Het onbewuste effect hiervan mag echt niet onderschat worden en kan door een onderbreking beperkt worden.
Maar wat is nou het moment om het bed te verlaten? Ik vind het heel belangrijk om te benadrukken dat hier geen harde regels voor zijn. Ga absoluut geen tijd bij houden, maar ga enkel af op je eigen gevoel. Op het moment dat je het gevoel hebt dat het ‘echt niet lukt’ en je je niet meer comfortabel voelt in je bed is het tijd om op te staan. En of dat nou na 5 minuten wakker liggen is of na 3 kwartier wakker liggen, maakt geen sikkepit uit.
Het is belangrijk om een eventuele nachtelijke ‘pitstop’ goed voor te bereiden. Want het bed verlaten, in een koude woonkamer terechtkomen en geen idee hebben wat te doen, maakt het er niet eenvoudiger en leuker op. Je kunt het best van tevoren al een kamer uitkiezen waar je naar toe gaat als je je bed verlaat. Het is belangrijk dat het hier niet te koud is (een dekentje in de buurt is altijd handig), dat het er niet te fel verlicht is, dat je van tevoren al bedacht hebt wat je gaat doen en dat je deze activiteiten indien nodig al hebt voorbereidt.
Vaak merk je dat na een kwartiertje of half uurtje – en soms iets langer – dat de slaperigheid vanzelf terugkomt. Een goed moment op je bed weer op te zoeken. In de praktijk zul je vrijwel altijd merken dat de lakens en het matras weer fijn aanvoelen en dat je gedachten tot rust zijn gekomen. Er ligt weer een basis om in slaap te vallen.