Misschien heb je het zelf wel eens gezegd of geprobeerd na een slechte nacht: een paar uurtjes slaap inhalen. Maar kan dat ook echt? Kun je de uren die je (bijvoorbeeld) doordeweeks gemist hebt in het weekend er extra bijslapen, zodat je weer in evenwicht bent? En is het verstandig om te doen?
Het antwoord is dat je slaap kan inhalen, maar dat je zeker niet elk uur dat je gemist hebt er extra bij hoeft te slapen. Uit onderzoek komt naar voren dat je lichaam aan een derde van de gemiste slaaptijd genoeg heeft om weer in evenwicht te komen.
De slaapkwaliteit is na een slechte nacht namelijk beter. Je slaapt dieper en je herstelt sneller. Vooral tijdens de eerste uren van de nacht is dit het geval. Het is een manier van de natuur om ervoor te zorgen dat je in perioden van weinig slaap als het ware ‘het meest waar voor je geld’ krijgt. Of beter gezegd: ‘het meeste herstel voor je slaap’.
Toch is het geen verstandig idee om een derde van de verloren slaapuren in te halen. Het is veel belangrijker om een vast slaapritme aan te houden. Uitslapen en middagdutjes zijn op de korte termijn misschien prettig, maar zorgen – zoals ik al vaker heb toegelicht – op de lange termijn voor slaapproblemen.
Ik wil je dan ook op het hart drukken om het ‘schuldgevoel’ dat vaak ontstaat vanwege verloren slaapuren los te laten. Je hoeft niks te compenseren. Je lichaam is – zoals hierboven uitgelegd – prima in staat om dit zelf te doen.
Ook compenseren of ‘je schuld inlossen’ door het ‘rustig aan te doen’ en lekker thuis op de bank te blijven is zeer onverstandig. Uiteraard moet je niks gaan forceren – wat niet kan, dat kan niet – maar trek er als het even kan op uit. Zoek het daglicht op en kom in beweging.
Door geen slaap in te halen, te vertrouwen op je eigen lichaam en jezelf niet te ‘sparen’ ontstaat er een ijzersterke basis om de negatieve spiraal te doorbreken en de volgende nacht wel goed – of in elk geval een stuk beter – te slapen.