Slaapmedicatie afbouwen: gun jezelf tijd, ruimte en de juiste begeleiding

Kortdurend medicijnen nemen om te kunnen slapen kan enorm helpend zijn als je last hebt van langdurig en hevig slaaptekort (en bijvoorbeeld in het geval van een heftige gebeurtenis waarbij slaapdeprivatie speelt). Ik heb het dan over zó veel last hebben van het slaaptekort, dat je door de gevolgen er van niet meer in staat bent, noch de kracht hebt, om te kunnen zien waaraan je zou moeten werken om het natuurlijke slaapvermogen terug te winnen. Je bent als het ware compleet ondergedompeld in de voortgaande, zichzelf versterkende, neerwaartse spiraal van de hevige slapeloosheidssymptomen. 

Slaapmedicatie om het tij te keren

Voor korte duur een pilletje nemen, kan dan net even dát steuntje in de rug geven wat je nodig hebt om weer een andere blik te krijgen op je situatie en niet alleen in een soort onbedoeld en ongewenst ‘slachtofferschap’ te blijven modderen. Het kan een gunstig keerpunt bewerkstelligen, waaruit je weer langzaam de ruimte, support en kracht voelt om te werken aan herstel. Om het tij te keren is een bepaalde mate van overzicht en kalmte nodig en soms is dat gewoon ver te zoeken of zelfs onvindbaar te midden van je slaaptekort. Uiteraard is dit een afweging die je samen met je (huis)arts maakt.

Fysieke en mentale afhankelijkheid

Het fnuikende is dat als je langer gebruik maakt van slaapmedicatie, het een fysieke en mentale afhankelijkheid kan creëren. Het vergt veel om afstand te doen van die afhankelijkheid. En toch wil het overgrote deel van de gebruikers dit heel erg graag; we willen het liefst allemaal zonder slaapmedicatie! Dat spreekt van wilskracht en moed en precies dat hebben we hiervoor nodig! 

Eerst een goed beeld krijgen

Probeer ten eerste samen met je huisarts, of andere medisch professional, een goed beeld te hebben van hoe lang je de medicatie al gebruikt, of je dit consequent iedere nacht doet of niet, wat de halfwaardetijd  is en de hoogte van de dosis op het moment waarop het afbouwproces start. Dit zijn belangrijke harde gegevens op basis waarvan jullie samen een plan kunnen maken.                                                                                                                                                                     

Ashton Manual 

William stuurde ons (leden en lezers van Slaapwijzer.net) recentelijk een artikel over de noodzaak van het gezamenlijk formuleren van een afbouwplan. Hij wees ons op de Ashton Manual en gaf ons deze mee in een linkje. Ik zou mezelf niet zijn, als ik daar niet meteen ingedoken was! De extra opmerkingen in de inleiding van de handleiding, gemaakt door de professor en samensteller zelf, verraste mij zeer aangenaam: Ze geven moed, awareness en een stevige positie in het proces voor diegene die graag wil stoppen. 

Zachte randvoorwaarden 

De professor benadrukt een en ander aan voorwaarden voor een bepaalde sfeer en sociale interactie, waarbinnen de struggle met het afbouwproces zo klein en zacht mogelijk zal kunnen blijven. Ze heeft het over de noodzakelijke ‘zachte’ randvoorwaarden om het afbouwproces te doen slagen. Uit ervaring weet ik dat dit cruciaal is en het gaat hierover:  

• Eigenaarschap; het is Jouw proces, je mag het proces best wat meer zélf regisseren, je bent immers welwillend en wil er graag vanaf. 
• Individueel gericht maatwerk.
• De juiste timing; ben je er klaar voor, kun je ondertussen weer tegen een stootje? Want het afbouwproces gaat z’n  reboundeffect hebben. Hiermee heeft ze het over voldoende vertrouwen in je zelf en jouw veerkracht, 
• Voldoende tijd om het proces langzaam en doeltreffend te doorlopen, 
• Voldoende ruimte en vrijheid om er iets langer over te doen en eventueel iets af te wijken van het initiële plan, 
• Voorkomen van ‘druk op de ketel’ waardoor jij je opgejaagd voelt en je vervolgens zelfs schuldig of teleurgesteld kan gaan voelen als het even iets langzamer zal moeten gaan.  
• Een begeleidende arts die indien nodig jouw ‘drive’ om zo snel mogelijk af te bouwen kan afremmen om heel reëel de reacties van je lijf te respecteren.

Voel je vrij om de juiste support te vragen

In aanvulling hierop vind ik persoonlijk dat de rol van de professional die jou begeleidt, een positief bemoedigende zal moeten zijn en bovendien ondersteunend en meedenkend om je motivatie hoog houden. We bouwen met het meeste vertrouwen af, als we af en toe een compliment ontvangen en expliciet horen dat het niet erg is als het even niet lukt volgens plan. Voel je vooral vrij dit soort support te vragen, het gaat immers om een gevoelig en kwetsbaar proces waarin jij zeker niet de laatste bent die het wil laten slagen!

Dit artikel is geschreven door de vaste gastschrijver van Slaapwijzer.net (waarvoor wederom veel dank).