Slapeloosheid behandelen: zijn jouw ‘triggers’ nog actief?

Slapeloosheid begint altijd met een natuurlijke aanleg om slecht te slapen. Je bent bijvoorbeeld een echte piekeraar, van nature heel alert of slecht slapen zit simpelweg in de familie (ja, dat kan helaas). Toch hoeft deze natuurlijke aanleg voor slapeloosheid niet te betekenen dat je daadwerkelijk slecht slaapt. Het zijn vaak de zogenoemde ‘triggers’ die ervoor zorgen dat onze aanleg voor slapeloosheid aan de oppervlakte komt. We raken uit balans en onze slaap raakt verstoord. Slapeloosheid behandelen kan alleen als deze triggers geen rol meer spelen. En dat is precies wat we in dit artikel samen gaan uitzoeken. 

Hoe slapeloosheid zich ontwikkelt

Na verloop van tijd neemt de invloed van de triggers af en nemen de ‘bestendigers van slapeloosheid’ het over. De kans bestaat dus dat de triggers van jouw slapeloosheid al lang geen invloed meer hebben. Vooral als je al jaren slecht slaapt is de kans groot dat het puur de bestendigers van slapeloosheid (vaak de averechtse manier waarop je omgaat met de gevolgen met je slapeloosheid) zijn die de problemen veroorzaken. In dit geval adviseer ik je om je te verdiepen in mijn 7-stappen methode. Toch is het zeker mogelijk dat de triggers van slapeloosheid jouw nachtrust nog negatief beïnvloeden. In dat geval is het probleem bij de bron aan te pakken!

Vier categorieën triggers

We kunnen grofweg onderscheid maken in vier categorieën triggers. Dit zijn:

• persoonlijke gebeurtenissen;
• stress;
• lichamelijke condities;
• geestelijke problemen.

Persoonlijke gebeurtenissen


We beginnen met de persoonlijke gebeurtenissen. Vaak zijn dit ingrijpende momenten die de balans in je leven verstoren. Je kunt hierbij denken aan:

• een zwangerschap of de geboorte van een kind;
• een nieuwe baan of een ontslag;
• een ziekte of het overlijden van een naaste;
• met pensioen gaan;
• een verbroken relatie.

Moet je er nog iets mee?
Als jouw slapeloosheid is ontstaan tijdens zo’n ingrijpende periode dan kun je je dit ongetwijfeld nog goed herinneren. Als dit het geval is, is het belangrijk om goed na te denken of je er nog iets mee moet. Ben je nog steeds uit balans? Heb je hulp nodig? Is het voor jou waardevol om over deze gebeurtenissen te praten? Als je een of meerdere van deze vragen met ja kunt beantwoorden is mijn advies om actie te ondernemen en de balans te herstellen.

Onopvallende triggers
Persoonlijke gebeurtenissen die slapeloosheid triggeren kunnen ook een stuk kleiner en onopvallender van aard zijn. Je slaappatroon aanpassen aan je partner – bijvoorbeeld een uurtje eerder naar bed, terwijl je nog niet moe bent – kan al een trigger zijn. Een ander voorbeeld is een ontregeld slaappatroon tijdens een vakantie waarna je van de regen in de drup belandt. De triggers kunnen zo onopvallend zijn dat ze vaak niet meer te herleiden zijn.

Vind vanavond al de rust om snel in slaap te vallen

Schrijf je in voor de slaaptips van Slaapwijzer.net en ontvang de beste adviezen in je mailbox. Direct na je inschrijving ontvang je een gratis ebook met 10 bewezen technieken om je gedachten te kalmeren! Ontdek vanavond al wat paradoxaal denken, gedachten blokkeren en andere bewezen technieken voor jou gaan betekenen!

Vul je gegevens hieronder in of klik voor meer informatie

Elk gewenst moment uitschrijven en 100% spam-vrij. Klik hier voor het privacy-beleid van Slaapwijzer.net

Stress

De tweede trigger is ‘stress’. En dit is direct een hele gevaarlijke. Stress strekt zich vaak uit over een lange periode en kan je nachtrust volledig saboteren. Ik vind het dan ook belangrijk om hier goed bij stil te staan. We doen dit aan de hand van de zogenoemde ‘stress inventory scale’ van slaapexpert Gregg D. Jacobs.

Stress inventory scale —> Deel 1
Geef bij elk gebied aan hoeveel stress je hebt in je dagelijks leven. 1 betekent helemaal geen stress en 10 betekent de ergst denkbare stress.

Stress inventory scale —> Deel 2
Deel 2 bestaat uit een checklist met een aantal waarschuwingssignalen. Vink de signalen aan die je minstens 1 keer per week bij jezelf ervaart:

☐ Gevoelens van frustratie en kwaadheid
☐ Hartkloppingen
☐ Een opgejaagd of bonzend hart
☐ Onregelmatige ademhaling
☐ Een nerveus gevoel: spanning in je hele lichaam
☐ Hoofdpijn
☐ Een stijve nek en/of schouders
☐ Maag- en/of darmklachten
☐ Zweterige handpalmen
☐ Veelvuldig plassen

Als je bij deel 1 bij minstens twee gebieden een 8 of hoger hebt omcirkeld en als je bij deel 2 minstens twee waarschuwingssignalen hebt aangevinkt, is de kans groot dat jouw leven en nachtrust te leiden hebben onder stress.

Pak het probleem bij de bron aan
Ik wil je in dit geval de volgende drie adviezen geven.

• 

  Pak de problemen die de stress veroorzaken bij de bron aan. Heb je een baan die je ongelukkig maakt? Solliciteer bij een nieuwe werkgever. Zit je in een uitzichtloze relatie die je veel spanning bezorgd? Overweeg om er een punt achter te zetten. Ik snap dat het makkelijker gezegd is dan gedaan en dat veel problemen niet binnen 1 nacht opgelost zijn, maar door actie te ondernemen pak je de controle terug en alleen dit al geeft rust.

• Download mijn gratis ebook met 10 bewezen technieken om je malende gedachten tot rust te brengen. Ze nemen de bron van je stress niet weg, maar kunnen de effecten op je slaap zeker verminderen.
• Er zijn goede online hulpprogramma’s om stress te verminderen. Verdiep je er eens in.

Lichamelijke condities

In de categorie lichamelijke condities kan er onderscheid gemaakt worden in de volgende 4 subcategorieën:

• Ziekten en aandoeningen
• Condities specifiek voor vrouwen
• Medicatie
• Slaapstoornissen

Ziekten en aandoeningen
Ziekten en aandoeningen vormen vaak een trigger van slapeloosheid. Dit kan variëren van ernstige gezondheidsproblemen tot iets kleins zoals een pijnlijke knie of een gekneusde duim. Bij de meeste van deze lichamelijke problemen is het zonneklaar dat ze je nachtrust negatief beïnvloeden of beïnvloedt hebben. Na een nacht met kiespijn zul je er bijvoorbeeld geen enkele twijfel over hebben dat de zeurende pijn je slaap heeft verstoord. Toch zijn er ook een aantal ziekten en aandoeningen waarbij het minder duidelijk is dat je nachtrust verstoren. We zetten ze op een rij:

• Angina pectoris
• Astma
• Allergieën
• Een verstoorde spijsvertering
• Blaasproblemen
• Hoofdpijn
• Epilepsie
• Een overactieve schildklier
• Nierproblemen
• Diabetes

Als je het vermoeden hebt dat een van deze ziekten en aandoeningen bij jou voor problemen zorgt, dan wil ik je adviseren om contact op te nemen met je huisarts. Op basis van medisch onderzoek kan vervolgens vastgesteld worden of deze problemen jouw nachtrust negatief beïnvloeden.

Condities specifiek voor vrouwen
Zoals we in dit artikel al hebben uitgelegd hebben vrouwen een relatief grotere aanleg om slecht te slapen. Dit komt mede omdat een aantal belangrijke triggers alleen op hen van toepassing zijn. Ik zet ze kort op een rij.

• Zwangerschap: vooral tijdens het tweede deel van de zwangerschap ontstaan er vaak slaapproblemen. Tot op zekere hoogte is dit normaal en van voorbijgaande aard. Toch is een zwangerschap bij veel mensen de start van chronische slaapproblemen.
• De geboorte van een kind: lichamelijke klachten na de geboorte en verhoogde waakzaamheid zijn een belangrijke trigger van slapeloosheid.
• Bij veel vrouwen ontstaan slaapproblemen in de menopauze. De lichamelijke effecten van de hormonale veranderingen kunnen het slapen bemoeilijken.
• Het premenstrueel syndroom: dit is een andere medische conditie die de slaap kan verstoren.

Als deze triggers er op dit moment voor zorgen dat jij slecht slaapt dan is het van groot belang om de invloed hiervan te verminderen en – belangrijker nog – ervoor te zorgen dat je slapeloosheid geen chronisch karakter krijgt. In het geval van ernstige klachten wil ik je uitdrukkelijk adviseren om contact opnemen met de huisarts.

Medicatie
Naast ziekten en aandoeningen, kunnen medicijnen ook een trigger zijn van slapeloosheid. Overleg met je dokter als je denkt dat het mogelijk is dat medicatie jouw nachtrust negatief beïnvloedt. In overleg kun je wellicht overstappen op een medicijn met een vergelijkbare werking. In algemene zin wil ik je adviseren om de bijsluiter zeer gronding door te lezen voor je aan medicatie begint. Veelgebruikte medicijnen die jouw slaap kunnen verstoren zijn:

• analgetica
• dieetpillen
• bètablokkers
• neussprays
• astma-medicatie
• schildklierhormonen
• antidepressiva

Slaapstoornissen
Slaapstoornissen zijn regelmatig een trigger van slapeloosheid. Met name snurken en het slaapapneu syndroom kunnen echte sluipmoordenaars zijn. Ze kunnen je nachtrust saboteren zonder dat je het door hebt. Wees daarom altijd alert op de volgende signalen.

• Wakker worden met een droge mond, een stinkende adem en/of een vieze smaak in je mond.
• Veelvuldig moeten opstaan om het toilet te bezoeken.
• Extreme vermoeidheid en/of stemmingswisselingen overdag.
• Regelmatig hoofdpijn en/of keelpijn in de ochtend.

Mocht je vermoeden dat er bij jou sprake is van een slaapstoornis dan is mijn uitdrukkelijke advies om medische hulp te zoeken.

Mentale problemen
De vierde categorie bestaat uit mentale problemen. Hierbij wil ik specifiek ingaan op depressies. Uit cijfers van het CBS blijkt dat 8 procent van alle Nederlanders hiermee te maken heeft. Dat zijn in totaal meer dan een miljoen mensen. Een depressie heeft grote invloed op je slaap. Goed doorslapen tijdens de nacht lukt vaak niet en er ontstaan verstoringen van de REM-slaap.

Een depressie kan je slaap onbewust verstoren
Ik hoef dan ook niet uit te leggen dat depressies een belangrijke trigger zijn van slapeloosheid. De kans bestaat bovendien dat je ermee te maken hebt, zonder dat je er bewust van bent. Dit is iets dat je moet uitsluiten als je je slaap wilt verbeteren. Als je te maken hebt met een depressie is het namelijk van groot belang om hier hulp voor te zoeken. Een bezoek aan de huisarts is een goede eerste stap. Vaak verbetert het slapen naarmate de depressie verdwijnt.

Zung Self Rating Depression Scale
Als je vermoedt dat jij te maken hebt met een depressie dan verwijs ik je graag naar de zogenoemde ‘Zung Self Rating Depression Scale’. Door 20 vragen te beantwoorden en je score te bepalen krijg je inzicht in je eigen situatie. Het is belangrijk om te benadrukken dat het om een indicatie gaat en dat je een depressie met deze vragenlijst niet kunt vaststellen.

Slapeloosheid behandelen als de triggers geen rol meer spelen

Tot slot wil ik nogmaals benadrukken dat de kans groot is dat jouw trigger van slapeloosheid niet meer in beeld is. De invloed is verdwenen en de bestendigers houden jouw slapeloosheid in stand. De kans bestaat ook dat jouw trigger zo klein en onopvallend is geweest dat je deze niet meer kunt identificeren. Dat is uiteraard geen probleem. Het betekent dat je je bij het behandelen van slapeloosheid kunt focussen op de bestendigers. Ik help je hier graag bij met mijn 7-stappen methode.

Pak het probleem waar mogelijk bij de bron aan
Als jouw trigger of triggers nog wel invloed hebben op jouw slaapkwaliteit dan is het belangrijk om hier iets aan te doen. Schroom dan ook niet om actie te ondernemen en pak het probleem waar mogelijk bij de bron aan. Ga bijvoorbeeld actief aan de slag om je stress te verminderen of trek bij de huisarts aan de bel als je vermoed dat medische problemen jouw nachtrust negatief beïnvloeden.

Vond je dit artikel waardevol en/of leerzaam? Je doet me een groot plezier door het te delen op social media (zie de buttons hieronder). Je helpt me op deze manier om een zo groot mogelijk publiek te bereiken met eerlijke en goede informatie over slapeloosheid! Alvast bedankt!

Meer informatie?

Wil je meer informatie over de echte oorzaken van slapeloosheid? Dan adviseer ik je om de volgende artikelen te lezen:

• Chronische slaapproblemen: hoe je langzaam wegzakt in het drijfzand (en weer op kunt krabbelen)
• Slaapproblemen: deze 4 misverstanden kunnen de ellende vergroten
• Chronische slapeloosheid: waarom je maar blijft aanmodderen
• Slapeloosheid: de verborgen oorzaken (test jezelf) bij de wortel aanpakken