Ik vind het altijd reuze interessant en waardevol om me te verdiepen in wetenschappelijke onderzoeken die zijn gedaan naar slaap en slaapproblemen. Vooral als ze betrekking hebben op het psychologische aspect hiervan. Eerder deze week stuitte ik op een zeer interessant onderzoek dat Harvard professor Daniel M. Wegner in 1996 heeft verricht. De helft van de deelnemers aan deze studie, normale slapers zonder slaapproblemen, kregen als uitdaging om zo snel mogelijk in slaap te vallen. De andere helft mocht in slaap vallen op het moment dat zij dat zelf prettig vonden.
INHOUD
Opwekkende en rustgevende muziek
Als extra factor moest de ene helft van beide groepen naar opwekkende muziek luisteren (De Philip Sousa Marches) voor een zware mentale belasting. De andere helft van beide groepen luisterde naar rustgevende muziek. De resultaten waren in lijn met wat Daniel M. Wegner verwacht had. Bij de rustgevende muziek (lage mentale belasting) vielen de proefpersonen die als opdracht kregen zo snel mogelijk in slaap te vallen ook daadwerkelijk het snelst in slaap. Bij de zware mentale belasting, de opzwepende muziek, duurde het bij hen juist langer. De deelnemers die zelf mochten weten wanneer ze in slaap wilden vallen, lagen minder lang wakker dan de proefpersonen die juist als opdracht hadden gekregen zo snel mogelijk in slaap te vallen.
Loslaten werkt beter bij mentale belasting
Het onderzoek laat zien dat op het moment dat slapen niet meer vanzelfsprekend is en een bewust proces wordt (in dit geval vanwege de opwekkende muziek) controle proberen uit te oefenen geen effect heeft. Simpelweg ‘loslaten’ en alles maar op je af laten komen werkt beter. De groep die naar de opzwepende klanken van Philip Sousa Marches moest luisteren is in zekere zin te vergelijken met mensen met slaapproblemen. Ook bij hen is slapen een bewust proces en niet vanzelfsprekend. Er is sprake van een mentale belasting. En ook bij hen heeft controle uitoefenen enkel een averechts effect.
Passende vergelijking
In een artikel over dit onderzoek wordt een mooie vergelijking getrokken. Hoe reageer je als de dokter je vertelt dat hij gaat onderzoeken hoe snel je volledig kunt ontspannen. Waarschijnlijk is het eerste wat je doet in een volledige kramp schieten. En je poging om daar weer van af te komen zal alleen maar meer spanning opleveren. Het is 1 op 1 te vergelijken met je best doen om in slaap te vallen. Het tegenovergestelde zal gebeuren.
De druk van het ‘moeten’ weghalen
Het is daarom belangrijk, en ik weet dat het makkelijker gezegd is dan gedaan, om de druk van het ‘moeten’ slapen los te laten en het simpelweg zo fijn en prettig mogelijk voor jezelf te maken. Ook als je een tijd wakker ligt. Mindfulness biedt hiervoor een brede basis (zie de artikelen op mijn blog en dit geweldige boek). In meer praktische zin is het waardevol om aan de slag te gaan met de 10 (beproefde) technieken uit mijn gratis ebook. Ze leiden je gedachten op een positieve manier af en halen de druk van het ‘moeten’ weg.
Kleine kritische kanttekening bij het onderzoek: ik vind het persoonlijk een klein wonder dat de proefpersonen die naar de Philip Sousa Marches moesten luisteren überhaupt in slaap vielen. Zou mij nooit lukken. Misschien stond het geluid heel zacht 🙂