Waarom negatieve ‘slaapervaringen’ je dwars blijven zitten (en wat je hier aan kan doen)

Er zijn een groot aantal wetenschappelijke onderzoeken verricht waaruit blijkt dat negatieve ervaringen veel langer blijven hangen en meer indruk maken dan positieve ervaringen. Ze vallen bovendien meer op. Positieve ervaringen hebben de neiging om voorbij te fladderen zonder dat je er bewust bij stilstaat.


Barre tijden met vele gevaren

Wetenschappers denken dat de vervelende eigenschap van ons brein om negatieve ervaringen beter te onthouden een evolutionaire basis heeft. De mensheid heeft zo’n 2,5 miljoen jaar als jager-verzamelaar geleefd en dat waren barre tijden met vele gevaren. Voor onze overleving was het simpelweg belangrijk om meer op negatieve zaken – de sabeltandtijger die in de bosjes verscholen zat – te focussen dan op positieve dingen. Een prachtige bloem aan de rand van het ravijn is mooi, maar heeft ons als ‘soort’ niet verder gebracht.

Meer inspanning van het brein

Als we nog iets verder inzoomen leren we dat positieve en negatieve informatie in verschillende hersenhelften wordt verwerkt. Negatieve emoties vragen daarnaast over het algemeen meer inspanning van het brein. Ze worden grondiger verwerkt dan positieve emoties. Professor Clifford Nass heeft hierover het volgende gezegd: “Deze grondigere verwerking zorgt ervoor dat we meer nadenken over onaangename gebeurtenissen dan over gelukkige momenten. Bovendien gebruiken we sterkere woorden om ze te beschrijven.”

Kritiek maakt een diepere indruk dan lof

Er zijn verschillende interessante onderzoeken gedaan naar het fenomeen dat negativiteit meer indruk maakt dan positiviteit. Zo blijkt dat het verliezen van geld meer impact heeft dan het verdienen (of winnen) van geld. Hetzelfde geldt voor commentaar van anderen. Kritiek maakt een veel diepere indruk dan lof. In het boek ‘The Progress Principle’ laat professor Teresa Amabile zien dat het negatieve effect van een tegenslag op het werk op het geluksgevoel meer dan twee keer zo sterk is dan het positieve effect van een goede gebeurtenis.